
Duurzaam beleggen past bij pensioen
21 april 2020Al vanaf de start legt LifeSight de nadruk op duurzaamheid bij de beleggingen. Vermogensbeheerder Actiam, een koploper bij duurzaam beleggen, is daarom partner van LifeSight.
‘Duurzaamheid en pensioen horen bij elkaar’, stelt Mark Goossens, onafhankelijk bestuurder bij LifeSight met als aandachtsgebied beleggen. ‘Pensioen heeft te maken met inkomen op de lange termijn.
Duurzaam beleggen heeft ook een duidelijke link met de lange termijn. Het heeft weinig zin een mooi pensioen te hebben in een wereld die wordt geteisterd door milieu- en maatschappelijke problemen’, aldus Goossens, die eerder werkte bij ING Investment Management en Nationale Nederlanden.

“Al onze producten hebben duurzaamheid als uitgangspunt”
Actiam, dat ruim 56 miljard euro onder beheer heeft, is voor LifeSight de leverancier van duurzame indexfondsen voor de ontwikkelde markten: Europa, Noord-Amerika en de Pacific. ‘Indexfondsen passen bij LifeSight’, zegt Goossens. ‘De kosten zijn laag en je weet dat het rendement gelijk is aan het marktrendement. Bij actieve fondsen zijn de kosten hoger en is het nog maar de vraag of de fondsmanager de kosten kan goedmaken met extra rendement. Er moeten echt overtuigende argumenten zijn, willen wij als bestuur actief beleggen de voorkeur geven boven passief.’
Duurzaam beleggen kan op verschillende manieren. Sommige beleggers met oog voor mens en milieu leggen de nadruk op het uitsluiten van bedrijven en sectoren. Andere vermogensbeheerders steken hun geld juist meer in ondernemingen die een positieve impact hebben. Veel vermogensbeheerders zoals Actiam combineren een aantal methodes.

‘We sluiten bepaalde bedrijven en sectoren uit. Aan de andere kant gaan we de dialoog aan met ondernemingen over zaken die voor verbetering vatbaar zijn’, zegt Van der Zande. ‘Uitsluiten is geen doel op zich. Maar we vinden sommige sectoren niet passen in een duurzame wereld. We beleggen bijvoorbeeld niet in producenten van tabak en kolenmijnbouwbedrijven.’ Om invloed uit te oefenen, stemt Actiam, mede namens de LifeSight-deelnemers, op vrijwel alle aandeelhoudersvergaderingen van de honderden bedrijven waarin wordt belegd.
Daarnaast voert Actiam, vaak samen met andere grote beleggers, gesprekken met het management over onderwerpen zoals klimaatstrategie, waterbesparing en de rechten van werknemers. Druk van beleggers leidde bij McDonald’s bijvoorbeeld tot de overstap op bekers die minder slecht zijn voor het milieu.
Hoewel de indexbelegger niet snel een bedrijf zal verkopen, is dat wel de laatste stap als een onderneming op geen enkele manier bereid is verbeteringen door te voeren. ‘Dat is bijvoorbeeld de reden dat we in het verleden uit Volkswagen en Continental Resources zijn gestapt’, aldus Van der Zande.
Invloed kosten
Bij duurzaam beleggen is de terugkerende vraag wat de invloed is op de kosten en het rendement. ‘De kosten kunnen we laag houden doordat we de verschillende instrumenten van duurzaamheid kunnen inzetten bij de vele portefeuilles die wij beheren’, aldus Van der Zande.
Bij het rendement neemt Actiam gewone benchmarks als leidraad. De fondsen moeten presteren in lijn met brede MSCI-indices die geen duurzaamheidscriteria toepassen. ‘Dat lukt omdat het rendement van de aanpassing van de beleggingen opweegt tegen het gemiste rendement als gevolg van de uitsluitingen. Bovendien profiteert de belegger van het feit dat wij de ingehouden dividendbelasting terugvragen.’
Het debat of duurzaam beleggen al dan niet ten koste gaat van het rendement wordt al jaren gevoerd. Een belangrijk punt meent Goossens. ‘Mensen zijn uiteraard voor een betere wereld, maar als ze dat in hun portemonnee voelen, ligt dat moeilijker. Gelukkig is steeds meer overtuigend bewijs dat duurzaam beleggen niet leidt tot een lager rendement.’

Zorgplicht en transparantie
LifeSight maakt veel keuzes voor de deelnemers. ‘We weten dat veel deelnemers beleggen complex vinden’, zegt Goossens. ‘Bovendien leert de ervaring dat mensen bij pensioen vaak kiezen voor de standaard. Dat legt een zware verantwoordelijkheid op de schouders van de aanbieder. De default moet een goede keuze zijn voor de meeste deelnemers. Bovendien voelen wij als LifeSight dat ook als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dat is voor het bestuur van LifeSight een belangrijke reden om te kiezen voor de combinatie van indexbeleggen met een focus op milieu, sociale aspecten en goed bestuur.’
Maatschappelijk verantwoord beleggen is continu in beweging. ‘Maatschappelijke normen veranderen. Daar moeten beleggers op inspelen’, aldus Goossens. ‘Twintig jaar geleden was de reactie op bijvoorbeeld fraude of belastingontwijking anders dan tegenwoordig.’ Ook toezichthouders roeren zich meer op dit vlak. ‘De Nederlandsche Bank verwacht bijvoorbeeld dat pensioenuitvoerders klimaatrisico’s meenemen in hun afwegingen.’
Een andere trend die duurzaam beleggen raakt, is dat er steeds meer ESG (Environmental, Social & Governance)-data beschikbaar komen, omdat bedrijven meer en beter rapporteren. ‘We weten steeds meer over bedrijven’, zegt Van der Zande. ‘We kennen bijvoorbeeld de CO2-uitstoot van vrijwel alle ondernemingen. Dat was vijf jaar geleden wel anders. De data maken het mogelijk beter in kaart te brengen hoe toekomstbestendig onze beleggingen zijn. We kunnen bijvoorbeeld het waterverbruik of de uitstoot van broeikasgassen van onze fondsen vergelijken met die van de brede benchmark.’
Volgens Van der Zande en Goossens is de trend naar duurzamer beleggen onomkeerbaar. ‘Het is zaak een verbinding te leggen tussen zaken die deelnemers raken en duurzaam beleggen’, zegt Goossens. ‘Een onderwerp als kinderarbeid leeft onder deelnemers, maar dat is een thema waar bedrijven en beleggers minder over rapporteren. Het is nu eenmaal lastiger te meten wat bedrijven doen om kinderarbeid te bestrijden dan om te laten zien hoeveel water ze besparen.