
Vitaliteit op de werkvloer
04 mei 2020Impact van lifestyle op gezondheid en inzetbaarheid van medewerkers; kleine veranderingen met een groot effect.
‘Gezondheid is veel meer dan de afwezigheid van ziekte. Gezondheid heeft te maken met energie en veerkracht.’ Stelt Rosanne Warmerdam, een van de sprekers tijdens de klantendag van LifeSight. ‘Hoe snel je herstelt van fysieke, emotionele en sociale tegenslagen en hoe energiek je ‘s ochtends uit bed stapt zijn belangrijke criteria.’
Rosanne houdt zich bezig met de relatie tussen leefstijl en gezondheid. Daarbij gebruikt ze de nieuwste inzichten uit bijvoorbeeld de neurowetenschap. Ook kijkt ze naar de uitdagingen op het gebied van gezond leven.
Wat belangrijk is voor een gezond leven laat ze zien aan de hand van vier batterijen. Eén voor je fysieke gesteldheid, één voor je geestelijke gesteldheid, één voor je emotionele welbevinden en de laatste valt onder het kopje zingeving. Stel je hebt een nare ervaring dan is het de vraag hoe snel je emotionele batterij weer is opgeladen. Dat zegt veel over je gezondheid.

Goede gezondheid door zingeving en beweging
Op dit terrein heeft National Geographic interessant onderzoek gedaan naar de zogeheten Blue Zones. Dat zijn bepaalde gebieden in de wereld waar mensen in relatief goede gezondheid bovengemiddeld oud worden. Dat is een verschil met het Westen. Hier neemt de levensverwachting toe, maar daarmee ook het aantal ongezonde jaren. Dat is vooral te wijten aan chronische ziektes zoals obesitas en alzheimer. Die komen nauwelijks voor in de Blue Zones die verspreid liggen in onder meer Japan, Californië en Italië. De vraag is wat ze daar anders doen. Rosanne noemt enkele van de punten die National Geographic heeft gevonden.
Ten eerste hebben de bewoners allemaal een duidelijk doel voor ogen. Dat doel is de reden waarom ze ‘s ochtends uit hun bed komen. Dat hoeven helemaal geen ingewikkelde doelen te zijn. Groenten verbouwen of zorgen voor je kleinkinderen zijn voorbeelden van die doelen die levenskracht geven. Anderzijds weten ze ook wanneer ze moeten terugschakelen. Hun dagelijks leven voorziet in momenten van rust en ontspanning.
Het tweede dat opvalt, is dat er geen sportscholen zijn in de Blue Zones. De mensen daar bewegen veel meer in het dagelijkse leven. Wij verwijderen juist steeds meer bewegingen uit het dagelijkse leven door ze te automatiseren. Om dat te compenseren gaan we naar de sportschool. Verder eten de bewoners van Blue Zones veel groente en eten zij vooral ook niet te veel: niet dooreten tot je verzadigd bent, maar stoppen als je 80 procent vol bent.
Ten slotte geven ze veel om de mensen hun directe omgeving. Ze steken veel tijd in het onderhouden van goede relaties met familie en vrienden.
Deze ervaringen sluiten aan bij de nieuwste inzichten uit de biomedische wetenschap. De kans om gezond ouder te worden wordt voor maar 20 procent bepaald door onze genen en aanleg. De overige 80 procent komt voor rekening van onze leefstijl en leefomgeving.
Blue Zones zijn gebieden in de wereld waar mensen in relatief goede gezondheid bovengemiddeld oud worden.

Het idee dat alles slechter wordt als we ouder worden, is achterhaald. Ook ons brein blijft – ook op latere leeftijd – veranderen en je levensstijl heeft daar een grote invloed op. We verliezen hersencellen, maar er komen er ook elke dag vijfhonderd bij. Als we nieuwe dingen leren, worden er in ons brein nieuwe verbindingen gelegd. Zelfs je DNA kun je beïnvloeden door je gedrag te veranderen. Tien minuten per dag mediteren heeft bijvoorbeeld al invloed op de zogeheten telomeren. Dat zijn de staarten van de cellen. Die worden langer en dat vertraagt het verouderingsproces.
Verantwoordelijkheid werkgevers
Rosanne verwacht dat de gezondheidszorg meer aandacht gaat besteden aan gezondheid, levensstijl en leefomgeving. Maar ook werkgevers hebben impact op de gezondheid van hun personeel. Werknemers besteden immers ongeveer een derde van hun tijd op het werk. Een grote gezondheidsuitdaging is de balans tussen inspanning en ontspanning. We weten namelijk niet meer hoe we moeten ontspannen. Een ander probleem is langdurig zitten. We zitten soms wel veertien uur per dag, met alle nadelige gezondheidseffecten van dien.
Het is dan ook belangrijk dat werkgevers in beweging komen en investeren in kennis over gezondheid. ‘Op die manier kun je een gefundeerde visie op dit onderwerp ontwikkelen. Daarmee ontdek je hoe de leefstijl en leefomgeving de gezondheid beïnvloeden. Zodat we preventief te werk gaan en met z’n allen gezonder oud worden.’
Het is belangrijk dat werkgevers in beweging komen en investeren in kennis over gezondheid.